Genç mühendisler, uçak kazalarında yolcuların hayatta kalma şansını artırmak için “Project Rebirth” adıyla dev hava yastıkları geliştirdi. Yapay zekâ destekli sistem, saniyeler içinde devreye girerek çarpışmayı emiyor.
Havacılık facialarını önlemek amacıyla çalışan genç mühendisler, uçaklara dev hava yastıkları entegre ederek yolcuların hayatta kalma olasılığını artırmayı hedefliyor. “Project Rebirth” adı verilen bu konsept, arabalarınkine benzer hava yastıklarını uçağın burun, gövde ve kuyruğuna yerleştiriyor.
Sistem, yapay zekâ destekli sensörlerle uçağın irtifasını, hızını, motor durumunu, yönünü, yangını ve pilot tepkisini anlık takip ediyor. Kazanın kaçınılmaz olduğu tespit edildiğinde, iki saniyeden kısa sürede devreye giren çok katmanlı hava yastıkları darbeyi emiyor. Motorlar çalışıyorsa ters itiş sistemi, çalışmıyorsa gaz iticiler inişi yavaşlatıyor. Ayrıca koltuk ve duvarlardaki sıvılar çarpışma anında sertleşerek yolcuları koruyor.
Projeyi geliştiren Eshel Wasim ve Dharsan Srinivasan, sistemi “ilk yapay zekâ destekli kaza sonrası hayatta kalma çözümü” olarak tanımlıyor. İlham kaynağı ise 12 Haziran 2025’te Ahmedabad’dan kalktıktan 32 saniye sonra düşen ve 260 kişinin hayatını kaybetmesine yol açan Air India uçak kazası oldu. Wasim, “O kazadan sonra annem günlerce uyuyamadı. Yolcuların ve pilotların çaresizliğini düşündükçe biz de uyuyamadık. Neden bir kurtuluş sistemi yok diye sorduk ve araştırmaya başladık” dedi.
Mühendisler, sistemin mevcut uçaklara eklenebileceğini ve yeni modellerde entegre edilebileceğini belirtiyor. “Çoğu sistem kazayı önlemeye odaklı. Bizimki, tüm ihtimaller tükendiğinde bile hayatta kalmayı garanti etmeye çalışıyor” ifadelerini kullandılar.
Ödül ve gelecek planları
Proje, bu yılın James Dyson Ödülü finalistlerinden biri oldu. 20 finalist listesi 15 Ekim’de açıklanacak, uluslararası birincilik ödülü ise 5 Kasım’da duyurulacak. Birincilik ödülünü alan proje, 30 bin sterlinlik destekle kendi girişimini kurma fırsatı elde edecek. Finalistler arasında ayrıca 3D yazıcıyla üretilmiş yapay resif, taşınabilir şırınga sterilizasyon cihazı ve susuz çalışan kompost tuvalet sistemi gibi yenilikçi projeler de yer alıyor.
Project Rebirth, uçak kazalarında hayat kurtarmayı hedefleyen ilk yapay zekâ destekli sistem olarak havacılıkta dikkat çekici bir yenilik sunuyor.
