TÜİK ve Turizm Databank verilerine göre konaklama sektöründe kayıt dışı istihdam 2024’te yüzde 5,5’e yükselirken, yeme-içme alanında düşüş yaşandı.
Turizm sektöründe kayıt dışı istihdam yeniden gündemde. TÜİK KOBİ Girişim İstatistikleri 2024 çalışması ve Turizm Databank verileri, özellikle konaklama sektöründe kayıt dışı ve sigortasız istihdam oranlarında artış yaşandığını ortaya koydu.
Verilere göre, konaklama sektöründe 2009–2019 döneminde yüzde 4,5 seviyelerinde seyreden kayıt dışı istihdam oranı, 2024 yılında yüzde 5,5’e kadar yükseldi. Bu artış, otelcilik sektöründe istihdam yapısına yönelik risklerin yeniden büyüdüğüne işaret ediyor. Aynı dönemde yeme-içme (F&B) alanında ise ters bir tablo ortaya çıktı. F&B sektöründe kayıt dışı istihdam oranı 2009’da yüzde 39 seviyesindeyken, 2024 itibarıyla yüzde 21 dolaylarına kadar geriledi.
Turizm Databank’ın derlediği verilere göre Türkiye genelinde konaklama hizmeti veren 39 bin 650 işletmede çalışan sayısı 420 bine yaklaşıyor. Bu çalışanların yaklaşık 396 bini sigortalı olarak istihdam edilirken, kalan kesim kayıt dışı çalışıyor. Yeme-içme sektöründe ise 275 bin 560 girişimde toplam çalışan sayısı 1 milyon 140 bin seviyesine yaklaşırken, sigortalı çalışan sayısı yaklaşık 904 bin olarak kaydedildi.
Konaklama sektöründe kayıt dışı istihdamdaki artış, sezonluk çalışma, maliyet baskıları ve iş gücü devir hızının yüksek olması gibi nedenlerle bağlantılı. Buna karşın F&B sektöründe denetimlerin artması ve kurumsallaşma eğilimi kayıt dışılığı aşağı çekti.
Turizmde kayıtdışılık oranı,%
| Konaklama | F&B | |
| 2009 | 4,85 | 39,07 |
| 2019 | 4,53 | 26,47 |
| 2024 | 5,59 | 20,77 |
Tablo: Turizm Databank
