Charter merkezleri Göcek, Bodrum ve Marmaris’te tekneler tur yerine satışa çıkıyor. Yüksek maliyetler ve yerli turistin geri çekilmesi, 2 milyar dolarlık sektörü zorluyor.
Turizmdeki genel yavaşlama, yıllık 2 milyar dolarlık ekonomik büyüklüğe sahip yat ve tekne sektörünü de olumsuz etkiledi. Özge Esen’in Bigpara’daki haberine göre, Bu sezon charter (kiralama) ve günübirlik turlara olan talepte önemli düşüş yaşanırken, birçok tekne sahibi teknelerini satışa çıkarmaya başladı. Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) Genel Sekreteri Orhun Şentürk’e göre, özellikle Göcek, Bodrum ve Marmaris gibi charter merkezlerinde işler durma noktasına geldi.
Yerli turistin tercihi değişti
Şentürk, yüksek maliyetlerin ve kur etkisinin yerli turistin tekne turizmine olan ilgisini azalttığını vurgulayarak, “Günübirlik turlar ve kiralamalarda ciddi düşüş var. Bu da birçok işletmeciyi, guletlerini ve teknelerini satma kararına itti,” dedi. Yüksek sezon olmasına rağmen marinalarda hareketin düşük seyretmesi, özellikle yerli turiste dayalı işletmeleri zora soktu.
Avrupalı azaldı, Ortadoğulu turist arttı
Charter talebindeki düşüşte Avrupa’dan gelen turist sayısındaki gerilemenin de etkili olduğunu belirten Şentürk, Ortadoğu, Rusya ve Uzak Doğu ülkelerinden gelen taleplerde ise artış yaşandığını söyledi. Ancak bu artışın, sektördeki genel durgunluğu telafi etmeye yetmediğini dile getirdi.
Tekne satışında da sıkıntı büyük
Tekne satışlarında yerli alıcıların krediye erişimde zorlandığını ifade eden Şentürk, yabancı alıcıların ise Avrupa Birliği liman prosedürleri nedeniyle tereddüt yaşadığını kaydetti. Buna rağmen, Rusya, Azerbaycan, Kazakistan ve bazı Ortadoğu ülkelerinden Türkiye’ye yönelik tekne talebinin sürdüğünü aktaran Şentürk, “Türkiye bayraklı tekneler hâlâ tercih ediliyor çünkü maliyet ve kayıt süreçleri AB bayraklarına göre daha avantajlı. Ancak sıfır tekne alımlarında yüzde 20’lik KDV nedeniyle Türk bayraklı yeni tekne satışları ciddi biçimde azaldı,” diye konuştu.
Marinalarda rekor ücretler
Sektördeki bir başka dikkat çeken gelişme ise marinalarda bağlama ücretlerinin rekor düzeye ulaşması. Şentürk’e göre, 25–30 metrelik bir tekne için yıllık bağlama ücreti 35 bin ila 55 bin Euro arasında değişiyor. Bazı popüler marinalarda bu rakam 65 bin Euro’yu buluyor. Yüksek maliyetler nedeniyle yerli tekneciler Kuzey Ege, Karaburun ve Datça gibi daha ekonomik ve butik bölgelere yöneliyor.
Özetle, bu sezon tekneler limanda beklerken, sektör maliyet baskısı ve düşen taleple birlikte yeni bir denge arayışına girmiş durumda.
