Turizm sektöründe çalışanların haftada 1 gün olan dinlenme hakkını 11 güne çıkaran yeni düzenleme, sendikaları ve hukukçuları harekete geçirdi. İşçiler adına Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hazırlığı yapılırken, düşük örgütlenme düzeyi mücadeleyi zorlaştırıyor.
Turizm sektöründe “esneklik” adı altında getirilen 10 gün kesintisiz çalışma uygulamasına karşı tepkiler büyüyor. Geçtiğimiz hafta 4857 sayılı İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle, turizm işçilerinin haftalık izinleri 11. güne ötelenebilecek. Üstelik bu süreçte yapılan mesailer fazla çalışma sayılmayacak. Düzenleme, turizm çalışanları için iş güvencesini daha da zayıflatan bir adım olarak değerlendirilirken, sendikalar hukuki mücadele için yol haritası oluşturmaya başladı.
Sendikal örgütlenme oranının son derece düşük olduğu turizm sektöründe, bu değişikliklere karşı verilecek mücadelenin gücü sorgulanıyor. Türkiye Otel Lokanta Dinlenme Yerleri İşçileri Sendikası (TOLEYİS), yüzde 3.40’lık bir örgütlülük oranına sahipken, Devrimci Turizm İşçileri Sendikası (Dev Turizm-İş) ise yalnızca yüzde 0.15 oranında bir örgütlenme seviyesine ulaşabilmiş durumda.
“İnsan Kaynaklarına Darbe”
Turizm sektörünün öncü isimlerinden Dr. Cem Kınay, değişikliğe sert tepki gösterdi. Kınay, “Dinlenme hakkı haftada bir gündür. Bu hak esnetilemez. Bu uygulama ne verim getirir ne memnuniyet, yalnızca huzursuzluk yaratır” diyerek düzenlemeyi insan kaynaklarına vurulmuş bir darbe olarak niteledi.
Sendikalardan Ortak Tepki: “Tek Çare Örgütlenme”
TOLEYİS Başkanı Cemail Bakındı, düşük örgütlenmenin işçileri yalnızlaştırdığını ve güvencesizliğin normalleşmesine neden olduğunu vurguladı. “Bazı güvenceler toplu iş sözleşmeleriyle sağlansa da, bu tarz emredici uygulamalar işçi haklarını geriye götürüyor. Bu ortamda yegâne çıkış yolu güçlü bir örgütlenmedir” diyen Bakındı, özellikle Turizm Bakanı’nın aynı zamanda turizm işvereni olması gerçeğini “üzücü ve çıkar çatışmalı” olarak tanımladı.
DİSK’e bağlı Dev Turizm-İş Sendikası Başkanı Turgay Özdemir de sektördeki örgütlenme zorluklarına dikkat çekerek, “Bir yerde verimi artırmak istiyorsanız, çalışma koşullarını iyileştirmeniz gerekir. Ancak bu şekilde sektörde nitelikli iş gücü yaratabilirsiniz” diye konuştu.
Hukukçulardan Sert Uyarı: “İş Hukuku Ortadan Kalkar”
Çalışma Ekonomisi alanında uzmanlaşmış avukat Dr. Murat Özveri ise düzenlemenin hem Anayasa’ya hem de uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu belirtti. “Esneklik, matematikteki sıfır gibidir; korumanın yanına esneklik koyarsanız, elde kalan şey sıfır olur,” diyen Özveri, bu düzenlemenin iş hukukunu adım adım ortadan kaldıracağı uyarısında bulundu.
