İspanya’nın 2025’in ilk yarısında Türkiye’den 2,5 kat fazla turist ve gelir elde ettiği açıklandı. Ancak uzmanlara göre iki ülkenin hesaplama yöntemleri farklı ve bazı varsayımlar bilimsel gerçeklerle çelişiyor. Yunanistan da benzer hataya düşüyor.
Turizmde Rakam Savaşları: Sayılar Kadar Yöntemler de Rekabette
2025 yılının ilk altı ayına ilişkin açıklanan resmi turizm verileri, ülkeler arası istatistik yarışını gündeme taşıdı. İspanya’nın, Türkiye’ye kıyasla 2,5 kat daha fazla turist ağırladığı ve aynı oranda fazla turizm geliri elde ettiği bildirildi. Ancak uzmanlar, bu verilerin arka planında yatan hesaplama farklılıklarının ve istatistiksel varsayımların, sonuçların gerçeği yansıtmadığına dikkat çekiyor.
Turizm Databank’ın İspanya Ulusal İstatistik Enstitüsü’nden (INE) aktardığı verilere göre, İspanya 2025 yılının Ocak-Haziran döneminde ziyaretçi sayısını %7 artırarak 65,6 milyona çıkardı. Turizm geliri de %7,3 artışla 60 milyar avroya (yaklaşık 64 milyar dolar) ulaştı. Ancak uzmanlar, bu rakamların yalnızca toplam turistik harcamayı yansıttığını; ülke içinde kalan net gelir miktarının ise bilinmediğini belirtiyor.
Buna karşılık Türkiye, hesaplamalarında ülke ekonomisine doğrudan giren gelirleri esas alıyor. TÜİK verilerine göre, 2025 yılının ilk yarısında Türkiye’nin turizm geliri %7,4 artarak 25,73 milyar dolara yükseldi. Bu tutarın 25,41 milyar doları yabancı ziyaretçilerden, 316 milyon doları ise transfer yolculardan elde edildi.
Ziyaretçi sayılarında ise Türkiye sınırlı bir düşüş yaşadı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, Emniyet Genel Müdürlüğü’nden aldığı geçici verilere göre, Ocak-Haziran 2025 döneminde Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı %1,13 azalışla 21,39 milyon olarak kaydedildi. Bu sayıya günübirlikçilerin dahil edilmesi ise dikkat çeken bir diğer nokta. Türkiye dışında ikamet eden vatandaşlar da eklendiğinde toplam sayı 26,3 milyon kişiye ulaşıyor.
Turizm analizlerine göre, bu farklara rağmen her iki ülkenin kişi başı turizm gelirinin ortalama 1000 dolar civarında seyrettiği görülüyor. Bu durum, ziyaretçi sayısındaki farklılıkların ekonomik verimlilik açısından belirleyici olmadığını, esas farkın veri toplama ve raporlama biçimlerinden kaynaklandığını ortaya koyuyor.
Dikkat çeken bir diğer gelişme ise Yunanistan’ın da 2025 yılı itibarıyla benzer yöntem hatalarına yönelmiş olması. Toplam harcamayı esas alan ancak gelir dağılımını detaylandırmayan yöntemler, bilimsel tutarlılığı zedeliyor.
Sonuç olarak, turizmde rakamların ötesinde, hesaplama yöntemlerinin şeffaflığı ve karşılaştırılabilirliği öne çıkıyor. Türkiye’nin ülke içinde kalan net turizm gelirini dikkate alması, yöntemsel olarak daha gerçekçi ve sürdürülebilir bir yaklaşım olarak değerlendiriliyor.
